Türkiye’de 96, dünyada 400 ve Avrupa’da 10 türü var: Doğada kendiliğinden yetişiyor

Türkiye’de 96, dünyada 400 ve Avrupa’da 10 türü olan sarı kantaron; Asya, Avrupa, Avustralya ve Amerika kıtasının bir bölümünde yetişmektedir. Türkiye’de ise başta Ege Bölgesi ve Akdeniz olmak üzere iç bölgelerde de yetişmektedir.

Kantaron çiçeği Türkiye de özellikle yabani olarak yetişmekte olan bir bitki olarak dikkat çekmektedir. Kantaron çiçeğini taze olarak kullanmak da önemli olduğu için evlerde ve bahçelerde de kantaron çiçeği yetiştiriciliği yapılabilmektedir. Özellikle Muğla şehrinde çok yaygın bir şekilde sarı kantaron çiçeği yetiştiriciliği yapılmaktadır. İstenilen hemen hemen bütün şehirlerde de yetiştirilmesi mümkün olan bir bitkidir.

Dünya genelinde sıkça rastlanılan bu bitkinin pek çok faydası bulunur. Çiçekli bir bitki türü olan ve yaklaşık 700 türünün tanındığı kantaronun aşırı soğuk veya kuru bölgeler dışında dünya genelinde bulunduğunu belirten Karabulut, “Cinslerin çoğu çoğunlukla tropikal olsa da Hypericum ve Triadenum ılıman bölgelerde bulunur. Moleküler veriler, Hypericaceae'nin monofiletik olduğunu desteklemektedir

Sarı kantaron, antidepresan ve antienflamatuvar özelliklere sahip olduğuna inanılan bir dizi bileşik içerir. Bu bileşikler arasında hipericin, hiperforin ve flavonoidler bulunur. Ancak, sarı kantaronun etkinliği ve güvenliği konusunda bazı tartışmalar bulunmaktadır. Özellikle, bu bitki bazı ilaçlarla etkileşime girebilir ve güneş ışığına karşı hassasiyeti artırabilir. Bu nedenle, sarı kantaron kullanmadan önce bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.

Çiçekler, genellikle sarı, bazen siyah beneklerle noktalanmış dört veya beş taç yapraklıdır; uzun filamentler üzerinde birçok stamen bulunur; üç ila beş adet stil, genellikle tabanda birleşmiş halde. Meyve, olgunlaştığında ince siyah tohumu serbest bırakan dehiscent bir kapsüldü

Sarı kantaronun, özellikle Almanya'da antidepresan olarak yaygın bir şekilde kullanılıyor.

Vücutta meydana gelen yaralanmalar sonucu oluşan ağrıların hafiflemesini sağlar. Sarı kantaron çayı gece uykularının düzenlenmesine yardımcıdır. Sarı kantaron adet sancısı için kadınlarda Mens dönemlerinde ılık bir şekilde sabah ve akşam aç ya da tok karnına tüketilebilir. Gece altını ıslatma problemi yaşayan çocuklar için sarı kantaron çayı önerilir.

Sarı kantaron çayının sakinleştirici etkisi bu problemin tedavisinde etkin bir rol oynar. Sakinleştirici bir etkiye sahip olan sarı kantaron panik atak rahatsızlığının tedavisini destekleyicidir. Sarı kantaron ve depresyon arasındaki ilişki nedeniyle Avrupa’da uzun yıllar reçete edilen bir bitki olarak dikkat çekmektedir.

Özellikle sinirli ve stresli olduğunuz günlerde rahatlama amacıyla sarı kantaron çayı tüketebilirsiniz. Sarı kantaron hemoroit hastalığının tedavisinde yağ şeklinde kullanılabilir. Sarı kantaron yağı basur yarasının üzerine bal ile birlikte sürüldüğünde ağrıyı azaltıcı etki gösterir. Sarı kantaron sivilce izleri üzerinde etkilidir. Sivilce izlerine sürülen sarı kantaron yağı lekelerin hızla iyileşmesini sağlar.

Sarı kantaron migren hastalığının tedavisinde de etkindir. Sarı kantaron çayı migren ataklarına iyi gelir ayrıca sarı kantaron yağı ile baş kısmına masaj yapılması migren krizlerini önleyebilir. Peki, sarı kantaron mideye iyi gelir mi? Sarı kantaronun yaraları iyileştirici özelliğinden dolayı ülser ya da gastrit durumlarında sarı kantaron mideye iyi gelir. Sarı kantaron şurubu ise özellikle uyku problemi çekenlerde yatmadan önce tüketildiğinde uykusuzluğa iyi gelir.

Sarı kantoronun bileşenlerinin, laboratuvar ortamında grip, Herpes simplex 1 ve 2 gibi virüslere karşı antiviral aktivite gösterdiğini de belirten Karabulut, Herpes salgınları sırasında da bitkinin kullanıldığını dile getirdi.

SARI KANTARON NASIL BİR BİTKİDİR?

Latince adı ‘Hypericum perforatum’ olan sarı kantaron bitkisi, ‘Hyperaceae’ familyasındandır. Dünyadaki ılıman ve tropik iklim bölgelerinde kendiliğinden yetişen sarı kantaron, çok yıllık otsu bir bitki olarak bilinmektedir. Uzunluğu 70-90 santimetreye kadar çıkan bitki, çok dallanan kökleri ile kendi familyasındaki bitkilerden ayrılmaktadır. Çiçekleri umbella olup, dalların ucunda bulunur. Sarı renkli çiçeklerde 5 adet taç yaprağı, 5 adet çanak ve üç demet şeklinde erkek organlar (stamenler) bulunur. Sarı kantaron bitkisindeki etken maddenin yaklaşık % 90’nı, çiçek bölümündedir. Bunun için tamamlayıcı tıp alanında bitkinin çiçek bölümü kullanılmaktadır.

SARI KANTARON NASIL KULLANILIR?

Sarı kantaron yağının tavsiye edilen maksimum kullanım sıklığı, günde bir kez olmalıdır.

Kantaron yağı çok sık kullanıldığında, ciltteki yağ yani sebum dengesini bozabilmektedir. Sebum ciltteki yağ bezleri tarafından salgılanan bir cilt sıvısıdır. Cilt ve saçlı derinin kuruyarak zarar görmemesini sağlayan sebum, derinin dış etkenlere karşı dayanıklılığı arttırmaktır. Cilt eğer hassas ve alerjik reaksiyonlara yatkınsa, kantaron yağı haftada 1-2 günden daha sık kullanılmamalıdır.

SARI KANTARON ZAYIFLATIR MI?

Sarı kantaron yağı, kilo vermek için yardımcı ve idrar söktürücü özelliklerinden yararlanmak için kullanılabilir. Her gün belirli miktarda kullanılması gerekmektedir. Ancak uzun süreli kullanımının uygun olmadığı belirlenmiştir. Bağırsak sorunlarına iyi gelen sarı kantaron yağı kabızlığın giderilmesinde etkilidir.